Pitanje koje zaokuplja naše doba je da li živimo u svijetu simbola ili svijet simbola živi u nama.
Čovjek, od kako ga ima, pokušava da odgonetne rebus koji, kao voda u svom toku, leži u skrivenim nepoznatim meandrima.
Meandri su Arijadnine niti koje laviraju prostranstvom u susret vjetru i obrisima sudbine.
Simboli se ne daju definisati. Njima je u naravi da razbijaju čvrste okvire i da spajaju krajnosti u jedinstvenu viziju – takva je i postavka “MEANDRI” Marije Tošković. POSTAVKA KOJA SE NE DA UOKVIRITI. Marijina vodena tijela, kao simboli, “otkrivaju skrivajući i skrivaju otkrivajući”…
Pored ostalog, voda je simbol beskonačnih mogućnosti, prima materia, simbol yin principa, ali i simbol blagoslova i duhovnog života. Ona je veliki majstor očišćenja i oblikovanja. Možda joj je najsličnija muzika.
Zahvaljujući smjelim idejnim i melodijskim rješenjima, kako naglašava kritičar Paul Beker ističući četiri stava: borba, nada, očajanje, pobjeda…Peta Betovenova simfonija postala je „Simfonija sudbine“. U njoj je postignuto gotovo do danas neprevaziđeno jedinstvo oblika i sadržaja, uprkos nespremnosti publike onog doba da to odmah prepozna i prihvati.
Možda, kada je riječ o “Meandrima” Marije Tošković, u grafičkom prikazu lica i toka vode, onog očekivanog i, onog neočekivanog, iza okuke, možemo prepoznati iste elemente koje Beker vezuje za Petu simfoniju, otiske borbe i nade u dubokim tjesnacima očajanja, i kao pod presom, obrise, oku nedostupnih, prisojnih strana obala i bjelina.
Na kraju da parafraziramo našu večerašnju gošću.
Meandri su krivine koje rijeka opisuje svojim tokom, ona se prilagođava, nalazi novi put kroz predele, brza ili usporava…kao u muzici, iznova se vraća svojoj temi, ponavljajući je svaki put na drugačiji način.
Meandri krivudaju predjelima, oni su oko nas i u nama.
Priredio: Milun Lutovac
Bar, 03. avgusta 2017. godine